Το Ήπαρ (Συκώτι) είναι το μεγαλύτερο στερεό όργανο του σώματός μας, βρίσκεται στο άνω δεξιό τμήμα της κοιλιακής κοιλότητας, κάτω από το διάφραγμα και στο πάνω μέρος του στομάχου, του δεξιού νεφρού και των εντέρων. Ζυγίζει κατά μέσο όρο 1,5 κιλό (1,8 κιλά στους άνδρες και 1,3 κιλά στις γυναίκες). Συγκρατεί κατά προσέγγιση το 13,00% του συνολικού αίματος που υπάρχει ανά πάσα στιγμή στο σώμα μας και επιτελεί πάνω από 500 λειτουργίες.
ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΤΟΜΙΑ
Το Ήπαρ έχει χρώμα σκούρο κοκκινωπό καφέ. Είναι χωρισμένο σε δύο βασικούς λοβούς (ο μεγαλύτερος είναι ο δεξιός), ενώ ο καθένας αποτελείται από 8 τμήματα. Κάθε τμήμα διαθέτει περίπου 1000 λοβίσκους. Οι λοβίσκοι συνδέονται με μικρούς αγωγούς (σωλήνες) που με τη σειρά τους συνδέονται με μεγαλύτερους, σχηματίζοντας τον κοινό ηπατικό αγωγό. Ο κοινός ηπατικός αγωγός μεταφέρει τη χολή που παράγουν τα ηπατικά κύτταρα στη χοληδόχο κύστη και στο δωδεκαδάκτυλο (το πρώτο μέρος του λεπτού εντέρου) μέσω του κοινού χολικού αγωγού. Τα ηπατικά κύτταρα (ηπατοκύτταρα), που αποτελούν το 60,00% του ήπατος, απορροφούν θρεπτικά συστατικά, αποτοξινώνουν και απομακρύνουν βλαβερές ουσίες από το αίμα. Ένα ηπατοκύτταρο έχει μια μέση διάρκεια ζωής 150 ημερών.
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ
Το ήπαρ επιτελεί πάνω από 500 λειτουργίες. Όλο το αίμα που εξέρχεται από το στομάχι και τα έντερα διέρχεται από το ήπαρ όπου και επεξεργάζεται. Διασπά, εξισορροπεί και δημιουργεί θρεπτικά συστατικά. Επίσης επεξεργάζεται φάρμακα και άλλες χημικές ουσίες.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ
1) Παραγωγή γρήγορης ενέργειας
Μία από τις πιο σημαντικές λειτουργίες του ήπατος είναι η διάσπαση των τροφίμων και η μετατροπή τους σε ενέργεια. Οι υδατάνθρακες, όπως το ψωμί και οι πατάτες, διασπώνται στη γλυκόζη και αποθηκεύονται κυρίως στο συκώτι και τους μύες ως γλυκογόνο. Όταν απαιτείται ενέργεια σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, το ήπαρ μετατρέπει γρήγορα την αποθήκη του γλυκογόνου πίσω σε γλυκόζη έτοιμη για χρήση.
Το συκώτι βοηθά το σώμα να απαλλαγεί από τις ουσίες που πρέπει να αποβάλει ο οργανισμός. Τα «απόβλητα» που δεν αποβάλλονται από τα νεφρά σας απομακρύνονται από το αίμα με την βοήθεια του ήπατος. Μερικά από αυτά περνούν στο δωδεκαδάκτυλο και έπειτα στο έντερο μέσω των χολικών αγωγών.
2) Καταπολέμιση λοιμόξεων
Το ήπαρ σας διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στην καταπολέμηση των λοιμώξεων, ιδιαίτερα των λοιμώξεων που εμφανίζονται στο έντερο. Αυτό επιτυγχάνεται με την κινητοποίηση μέρους του αμυντικού μηχανισμού του σώματος το οποίο ονομάζεται σύστημα μακροφάγων. Το ήπαρ περιέχει πάνω από το ήμισυ της προσφοράς των μακροφάγων του σώματος, γνωστών ως κύτταρα Kuppfer, τα οποία καταστρέφουν κυριολεκτικά τα βακτηρίδια που έρχονται σε επαφή με αυτά. Εάν το ήπαρ έχει υποστεί βλάβη για οποιονδήποτε λόγο, η ικανότητά του να καταπολεμά τις λοιμώξεις είναι μειωμένη.