Ο Υπεύθυνος Επικοινωνίας, Βασίλης Γράβαρης, φιλοξενήθηκε πρόσφατα στo Health Book της LIFO και την Αλεξία Σβώλου, μιλώντας για την αξία της εγγραμματοσύνης και της επικοινωνίας για ασθενείς και Συλλόγους Ασθενών.
Ακολουθεί απόσπασμα και ΕΔΩ μπορείτε να διαβάσετε όλη τη συζήτηση στη σελίδα 26-27 του Health Book.
Ευχαριστούμε θερμά για τη φιλοξενία !
Τον τελευταίο καιρό, ακούμε όλο και περισσότερο για ανάγκη εγγραμματοσύνης των ασθενών αλλά και του γενικού πληθυσμού σε ζητήματα υγείας. Ποιά τελικά η προστιθέμενη αξία της;
Η εγγραμματοσύνη στην υγεία, πολύ πριν από πολιτική, συνιστά κοινωνική κουλτούρα. Είναι μια συνεχής διαδικασία που πρέπει να ξεκινά από κάτω προς τα πάνω, από τον καθένα μας δηλαδή, προκειμένου εν τέλει να υιοθετηθεί καθολικά από την Πολιτεία. Λόγος περί εγγραμματοσύνης υγείας, είναι λόγος που αφορά τόσο τον ασθενή, όσο και καθολικά το λήπτη υπηρεσιών υγείας.
Για τον ασθενή, η έννοια «εγγραμματοσύνη» επιδέχεται πολλαπλών μεταφράσεων, όλες με θετικό πρόσημο. Σημαίνει αρχικά κοινό κώδικα επικοινωνίας με τους υπόλοιπους εμπλεκόμενους φορείς στην Υγεία και ως εκ τούτου τεκμηριωμένες, επί ίσοις όροις διεκδικήσεις δικαιωμάτων. Λαμπρό παράδειγμα στα ηπατικά νοσήματα, συνιστά η τριετής διεκδίκηση του Προμηθέα και οι θεσμικές πιέσεις που άσκησε την προηγούμενη δεκαετία για καθολική πρόσβαση των ασθενών στο φάρμακο της Ηπατίτιδας C. Ποιος θα πίστευε κάποτε, ότι ένας Σύλλογος Ασθενών θα μπορούσε να καταφέρει ανάλογες θεσμικές παρεμβάσεις και ουσιαστικά, για να το πούμε πιο απλά, να ακουστεί από την Πολιτεία. Κλειδί σε αυτό το ταξίδι, αποτέλεσαν οι καταρτισμένοι ασθενείς ήπατος, οι patient experts όπως συνηθίζουμε να λέμε, οι οποίοι συνομιλώντας τεκμηριωμένα με Πολιτεία, φορείς και επιστημονική κοινότητα, πίεσαν, διεκδίκησαν, πέτυχαν, φέρνοντας τις δικές τους εμπειρίες στο τραπέζι του διαλόγου.
Εγγραμματοσύνη σημαίνει συμμόρφωση του ασθενούς με τη θεραπεία. Έρευνα που εκπόνησε το Ινστιτούτο Πολιτικής Υγείας το 2022, ανέδειξε πως οι ασθενείς με χαμηλό δείκτη εγγραμματοσύνης, κοστίζουν στο σύστημα υγείας 4 φορές περισσότερο συγκριτικά με τους περισσότερο καταρτισμένους, ιδίως σε μια περίοδο που η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι πρωταθλήτρια σε ιδιωτικές δαπάνες υγείας (35%). Αυτό συμβαίνει κατά κύριο λόγο καθώς ο ασθενής θα αξιολογήσει λανθασμένα μια διάγνωση ή σχετικές οδηγίες του γιατρού του, επιλέγοντας πολλές φορές την επίσκεψη σε πρωτοβάθμιες δομές, χωρίς να είναι απαραίτητα αναγκαίο, αλλά και τη μη τήρηση της θεραπευτικής αγωγής κατά γράμμα.
Είναι λοιπόν σαφές ότι κλειδί για την προάσπιση δικαιωμάτων του ασθενούς, είναι πρωτίστως ο ίδιος, μέσα από τη συνεχή εκπαίδευσή του. Στην κατεύθυνση αυτή, σπουδαίο ρόλο διαδραματίζουν ήδη οι Σύλλογοι Ασθενών, οι οποίοι πολλές φορές με πενιχρά μέσα, υλοποιούν σχετικά εκπαιδευτικά προγράμματα για τα μέλη τους, αλλά φυσικά και οι Συλλογικότητες Ασθενών σε οριζόντια κλίμακα. Σκέλος της ίδιας εξίσωσης όμως, θα πρέπει να αποτελεί και η εγγραμματοσύνη των επαγγελματιών υγείας απέναντι στον ασθενή. Είναι ουκ ολίγες οι φορές που δεχόμαστε τηλεφωνήματα ασθενών στο Σύλλογο, οι οποίοι κυριολεκτικά προσπαθούν να αποκρυπτογραφήσουν δύσκαμπτες ιατρικές ορολογίες που έχουν μόλις λάβει και κατ’ επέκτασιν είναι στα πρόθυρα να υποπέσουν σε σειρά λανθασμένων κινήσεων.
