Το Correlation – European Harm Reduction Network, το Eurasian Harm Reduction Association μαζί με το Rights Reporter Foundation δημοσίευσαν στις 19 Μαρτίου 2020 κοινή θέση σχετικά με τη συνέχεια των υπηρεσιών μείωσης βλάβης κατά τη διάρκεια της κρίσης της πανδημίας COVID-19.
Τα άτομα που κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών (PWUDs) μπορούν να θεωρηθούν ως ομάδα κινδύνου στην επιδημία COVID-19. Ζουν συχνά στο περιθώριο της κοινωνίας με χαμηλή ή καθόλου πρόσβαση στη στέγαση, την απασχόληση, τους οικονομικούς πόρους, την κοινωνική και την υγειονομική περίθαλψη και αντιμετωπίζουν συστηματικές διακρίσεις και ποινικοποίηση στην πλειονότητα των χωρών. Πολλά από αυτά έχουν πολλαπλά προβλήματα υγείας, τα οποία μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο (θανατηφόρου) μολύνσεως με COVID-19 (συμπεριλαμβανομένων των άλλων μακροπρόθεσμων ασθενειών όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, ο HIV, η φυματίωση, ο καρκίνος και άλλες καταστάσεις που εξασθενούν το ανοσοποιητικό σύστημα). Οι υπηρεσίες μείωσης βλάβης είναι συχνά το μοναδικό σημείο επαφής με την πρόσβαση στην υγειονομική υπηρεσία. Παρέχουν υγειονομικές και κοινωνικές υπηρεσίες καθώς και άλλη βασική υποστήριξη και λειτουργούν ως ουσιαστικός σύνδεσμος με άλλες υπηρεσίες διάσωσης. Καλούμε τις τοπικές και εθνικές κυβερνήσεις και τους διεθνείς οργανισμούς να θεσπίσουν μέτρα ασφαλείας.
- Εξασφάλιση της συνέχειας και της βιωσιμότητας των προγραμμάτων μείωσης βλάβης και των υπηρεσιών εύκολης και απρόσκοπτης πρόσβασης (πχ drop in υπηρεσίες: κέντρα ημέρας για ενεργούς χρήστες) για άτομα που κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών κατά την επιδημία COVID-19. Αυτό περιλαμβάνει ειδικότερα τη θεραπεία υποκατάστασης με οπιοειδή (OST), την υποβοηθούμενη από την ηρωίνη θεραπεία (αυτή δεν υπάρχει στην Ελλάδα ως υπηρεσία), τα προγράμματα διανομής βελονών και συρίγγων (NSP), την παροχή ναλοξόνης και τη συνεχή πρόσβαση στους χώρους εποπτευόμενης χρήσης (ΧΕΧ)/(DCRs). Επιπλέον, πρέπει να παρέχονται βασικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων ημερήσιων και νυκτερινών καταλυμάτων, ντους, ρούχων, τροφίμων και άλλων υπηρεσιών. Αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για όσους αντιμετωπίζουν έλλειψη στέγης και / ή ζουν στους δρόμους.
- Παροχή επαρκούς χρηματοδότησης των προγραμμάτων μείωσης βλάβης και των προγραμμάτων εύκολης και απρόσκοπτης πρόσβασης μαζί με την παροχή επαρκή εξοπλισμού για την προστασία του προσωπικού και των πελατών από λοιμώξεις (σαπούνι, απολυμαντικά χεριών, μάσκες προσώπου μίας χρήσης, μπλούζες μια χρήσης κλπ)
- Να αναγνωρίσουν τον σημαντικό και κρίσιμο ρόλο της μείωσης βλάβης και των άλλων υπηρεσιών στην πανδημία COVID-19 και να αντιμετωπίσουν την ιδιαίτερη ευάλωτη κατάσταση των ατόμων που κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών και των συναφών με αυτών ομάδων.
- Να εκπονηθούν ειδικές κατευθυντήριες γραμμές και κανονισμοί για τις υπηρεσίες μείωσης βλάβης, σε σχέση με την ευάλωτη κατάσταση των ατόμων που κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών και των συναφών με αυτών ομάδων. Αυτές οι κατευθυντήριες γραμμές θα πρέπει να αναπτυχθούν σε στενή συνεργασία με το εμπλεκόμενο προσωπικό και τις πληγείσες κοινότητες και να βασιστούν στις διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές και συστάσεις όπως και τους εκάστοτε εθνικούς κανονισμούς για την τον COVID-19.
- Τα προγράμματα θεραπείας υποκατάστασης με οπιοειδή (OST), και θεραπείας υποβοηθούμενη από την ηρωίνη (HAT) θα πρέπει να διατηρηθούν, και να εφαρμοστούν κανονισμοί που να μπορεί ο ασθενής να πάρει την θεραπεία στο σπίτι του δίνοντας την επιλογή να έρχονται στα προγράμματα λιγότερο της μίας φοράς μέσα στην βδομάδα. Επίσης πρέπει να διασφαλιστεί η πρόσβαση των θεραπειών μέσω των φαρμακείων.
- Τα προγράμματα διανομής βελόνων και συρίγγων θα πρέπει να παρέχουν μεγαλύτερες ποσότητες υλικών και συνέργων χρήσης για να ελαχιστοποιήσει τον αριθμό των επαφών. Επίσης πρέπει να παρέχονται ειδικοί κάδοι για βελόνες και σύριγγες για τη συλλογή του χρησιμοποιημένου υλικού στο σπίτι.
- Οι υπηρεσίες μείωσης της βλάβης πρέπει να παρέχουν υλικό πρόληψης και πληροφορίες για τον COVID-19 στο προσωπικό, στους εθελοντές και στους χρήστες υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένων των σαπουνιών, αλειμμάτων που περιέχουν αλκοόλ τουλάχιστον 60%, χαρτομάντιλα, καλάθια απορριμμάτων και μάσκες προσώπου μίας χρήσης για άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα όπως πυρετό, βήχα και φτάρνισμα (εάν αυτό βέβαια απαιτείται από τους εθνικούς κανονισμούς).
- Οι υπηρεσίες drop-in, τα κέντρα ημέρας και οι χώροι ελεγχόμενης χρήσης θα πρέπει να συμβουλεύουν και να υποστηρίζουν τα άτομα που κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών στην πρόληψη της λοιμώξεων με COVID-19. Οι επισκέπτες θα πρέπει να καθαρίζουν τα χέρια τους κατά την είσοδό τους και να μην παραμένουν περισσότερο χρόνο από αυτόν που είναι απολύτως απαραίτητο. Οι κουζίνες μπορούν να προετοιμάσουν φαγητό το οποίο θα δίνουν σε πακέτο. Θα πρέπει να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να αυξηθεί η κοινωνική απόσταση μεταξύ των επισκεπτών / προσωπικού με όλα τα δυνατά μέσα και τα δωμάτια να αερίζονται. Πρέπει να αποφεύγεται ο συνωστισμός στους χώρους των υπηρεσιών μείωσης της βλάβης, των καταλυμάτων και των χώρων εποπτευόμενης χρήσης με τη θέσπιση μέτρων ασφάλειας, π.χ. ελαχιστοποιώντας τη διάρκεια διαμονής, τον μέγιστο αριθμό επισκεπτών, με μία επίσκεψη ημέρα ανά άτομο. Τα άτομα με μόνιμη στέγαση πρέπει να ενθαρρύνονται να μένουν στο σπίτι και να έρχονται μόνο για να πάρουν βελόνες και άλλα σύνεργα χρήσης.
- Η κατάσταση της υγείας των ατόμων που κάνουν χρήση ναρκωτικών ουσιών θα πρέπει να παρακολουθείται στενά. Εάν κάποιος παρουσιάσει συμπτώματα, όπως πυρετό και βήχα, θα πρέπει να του παρέχονται μάσκες προσώπου και να εξασφαλίζεται ο ιατρικός έλεγχος. Πρέπει να δημιουργηθούν συμφωνίες συνεργασίας με τις υπεύθυνες δημόσιες υπηρεσίες υγείας τις συναφείς μονάδες υγείας και τα νοσοκομεία για να εξασφαλιστεί η άμεση ιατρική υποστήριξη, η παρακολούθηση της περίθαλψης και η θεραπεία.
- Υπνωτήρια πρέπει να είναι διαθέσιμα για τα άτομα που αντιμετωπίζουν έλλειψη στέγης, με διαχωρισμό μεταξύ εκείνων που δεν έχουν μολυνθεί και εκείνων που έχουν μολυνθεί οι οποίοι θα πρέπει να τεθούν σε καραντίνα, εφόσον δεν χρειάζονται ειδική ιατρική περίθαλψη και θεραπεία σε νοσοκομείο. Τα υπνωτήρια θα πρέπει να συμμορφώνονται με τους γενικούς κανονισμούς ασφαλείας για το COVID-19 και τα άτομα δεν πρέπει να εκτίθενται σε πρόσθετους κινδύνους όπως μόλυνση λόγω υπερπληθυσμού και ανεπαρκούς υγειονομικής περίθαλψης
- Οι υπηρεσίες που σχετίζονται με τη συμμετοχή όλης της ομάδας, όπως συνεδριάσεις και διαβουλεύσεις, θα πρέπει να ακυρωθούν και να αναβληθούν μέχρι νεωτέρας ή να οργανωθούν διαδικτυακά. Οι νέες εισαγωγές θεραπείας θα πρέπει να ανασταλούν προσωρινά. Επίσης θα πρέπει να ανασταλούν τα μέτρα εξαναγκασμού (π.χ. παραπομπές σε θεραπεία από δικαστήριο / εισαγγελέα / αστυνομία, επίσκεψη των υπαλλήλων επιτήρησης κ.λπ.). Η υποχρεωτική δειγματοληψία ούρων θα πρέπει να καταργηθεί.
- Οι υπηρεσίες μείωσης βλάβης θα πρέπει να δημιουργούν ένα ασφαλές εργασιακό περιβάλλον και να διασφαλίζουν ότι το προσωπικό είναι καλά πληροφορημένο και προστατεύεται από πιθανή μόλυνση. Οι πάροχοι υπηρεσιών πρέπει να προσδιορίζουν τις κρίσιμες λειτουργίες και θέσεις εργασίας και να σχεδιάζουν εναλλακτική κάλυψη με τη συμμετοχή άλλων μελών του προσωπικού στην παροχή υπηρεσιών.
Πηγή του κειμένου: https://www.correlation-net.org/harm-reduction-must-go-on/