ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ C

  • Η ηπατίτιδα C είναι μια λοίμωξη που προσβάλει το ήπαρ και οφείλεται στον ιό της ηπατίτιδας C. Ο ιός μπορεί να προκαλέσει τόσο οξεία όσο και χρόνια ηπατίτιδα, που κυμαίνεται σε σοβαρότητα από μια ήπια ασθένεια, που διαρκεί μερικές εβδομάδες, έως μια δυνητικά σοβαρή χρόνια ασθένεια.
  • Ο ιός της ηπατίτιδας C, που απομονώθηκε το 1989, αποτελεί έναν από τους κυριότερους παράγοντες χρόνιας ηπατοπάθειας, τόσο διεθνώς όσο και στην Ελλάδα. Περίπου 170 εκατ. άνθρωποι παγκοσμίως έχουν χρόνια λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας C και 3 με 4 εκατ. νέες περιπτώσεις εμφανίζονται ετησίως. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι περίπου το 1-2% του πληθυσμού έχει χρόνια λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας C.
  • Ο ιός της ηπατίτιδας C μεταδίδεται,  κυρίως με την έκθεση ενός ατόμου σε μολυσμένο αίμα και σε παράγωγα αίματος (δεν αποτελεί πλέον κίνδυνο σήμερα σε χώρες που γίνεται έλεγχος των αιμοδοτών),με την χρήση ενδοφλέβιων ναρκωτικών ουσιών (κοινές βελόνες) ή σπάνια με  μη αποστειρωμένο ιατρικό εξοπλισμό (όχι σε ανεπτυγμένες χώρες).
  • Ένας σημαντικός αριθμός ατόμων που έχουν χρόνια λοίμωξη (20%) θα αναπτύξουν κίρρωση και ενδεχόμενα καρκίνο του ήπατος.
  • Περίπου 399.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από ηπατίτιδα C, κυρίως από κίρρωση και Ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα.
  • Ο έλεγχος για την Ηπατίτιδα C, ξεκινά συνήθως με εξετάσεις αίματος για την ανίχνευση της παρουσίας αντισωμάτων στον ιό της ηπατίτιδας C (αντι-HCV).
  • Επί του παρόντος δεν υπάρχει εμβόλιο για τον ιό της ηπατίτιδας C. Ωστόσο, η έρευνα στον τομέα αυτό συνεχίζεται.

Τα νέα αντι-ιικά φάρμακα είναι αποτελεσματικά και προκαλούν κάθαρση του ιού σε ποσοστό > 95% των ατόμων με χρόνια λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας C.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Η οξεία λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας C συχνά δεν παρουσιάζει συμπτώματα, ωστόσο η χρόνια λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα όταν ο ασθενής είναι σε προχωρημένο στάδιο κίρρωσης.

Τα συμπτώματα της οξείας λοίμωξης μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • Κόπωση – εξάντληση.
  • Πυρετό.
  • Γενική αίσθηση αδιαθεσίας.
  • Απώλεια όρεξης.
  • Διάρροια.
  • Κοιλιακό άλγος.
  • Κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών (ίκτερος).
  • Σκούρα ούρα- αποχρωματισμένα κόπρανα.

ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ

  • Επαγγελματική έκθεση μετά από ατύχημα με τρύπημα βελόνης (π.χ. εργαζόμενοι στην υγειονομική περίθαλψη).
  • Από τη μητέρα που είναι φορέας του ιού στο νεογέννητο μωρό της.
  • Κοινή χρήση συρίγγων / βελονών.
  • Σπάνια με σεξουαλική επαφή χωρίς τη χρήση προφυλακτικού.
  • Με το τατουάζ, piecing όταν δεν τηρούνται οι κανόνες υγιεινής και αποστείρωσης.
  • Κοινή χρήση προσωπικών αντικειμένων που έρχονται σε επαφή με αίμα (π.χ. οδοντόβουρτσα – ξυραφάκι) ατόμου που είναι φορέας του ιού.

Ο ιός της ηπατίτιδας C ΔΕΝ  μεταδίδεται : – με νερό, τροφή – σκεύη μαγειρικά ή εστιάσεως – τουαλέτες – με την κοινωνική επαφή (χειραψία, αγκαλιά, φιλί, βήχας, φτέρνισμα) – με το θηλασμό (μητέρες με ηπατίτιδα C θα πρέπει να σταματούν τον θηλασμό μόνο εάν έχουν στις θηλές τους πληγές που αιμορραγούν).

ΕΞΕΤΑΣΗ ΓΙΑ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ C

Οι εργαστηριακές εξετάσεις ελέγχου για πιθανή μόλυνση από τον ιό της ηπατίτιδας C, αρχίζουν συνήθως με τον έλεγχο για την παρουσία των ειδικών αντι-HCV αντισωμάτων στον ορό. Τα αντί-HCV αντισώματα συνήθως δεν είναι ανιχνεύσιμα κατά τη διάρκεια των πρώτων 2 μηνών μετά τη μόλυνση, αλλά ανιχνεύονται περίπου 2-4 μήνες μετά την έναρξη της λοίμωξης.

Το θετικό αποτέλεσμα του ορολογικού ελέγχου θα πρέπει να επιβεβαιώνεται πάντοτε με το μοριακό έλεγχο για την ανίχνευση του ίδιου του ιού (PCR  για HCV-RNA). Η θετική, για ανίχνευση του ιού, εξέταση υποδηλώνει λοίμωξη από τον ιό ενώ το αρνητικό αποτέλεσμα υποδηλώνει σε άτομο με θετικά τα αντισώματα, αυτόματη ίαση στη λοίμωξη. (Τα αντισώματα μπορεί να ανιχνεύονται δια βίου).

ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ C

Η λοίμωξη από ηπατίτιδα C αντιμετωπίζεται με τα νέα, από του στόματος, αντι-ιικά φάρμακα που χορηγούνται  για διάστημα 8-12 εβδομάδων και δεν έχουν παρενέργειες. Οι εξετάσεις αίματος και η συμβουλή του γιατρού είναι απαραίτητες για την επιλογή του κατάλληλου σχήματος και την έναρξη της θεραπείας καθώς και την αξιολόγηση της θεραπείας μετά την ολοκλήρωση της.

  • Η πλειοψηφία των ατόμων που πάσχουν από οξεία λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας C συχνά δεν γνωρίζουν ότι έχουν τον ιό και συνεπώς δεν λαμβάνουν θεραπεία.Ωστόσο, αν κάποιος αντιληφθεί ότι μπορεί να έχει εκτεθεί στον ιό, μπορεί να εντοπιστεί έγκαιρα μια οξεία λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας C και μπορεί να προταθεί φαρμακευτική αγωγή.
  • Οι ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα C θα πρέπει να έχουν ιατρική παρακολούθηση, να μην καταναλώνουν αλκοόλ, να μη λαμβάνουν φάρμακα χωρίς ιατρική οδηγία και να εμβολιάζονται για την ηπατίτιδα Α και Β.

Το υπουργείο Υγείας πρόσφατα με σχετικό ΦΕΚ εγκρίνει τη χορήγηση των νέων φαρμάκων σε όλους ανεξαιρέτως τους ασθενείς με  ηπατίτιδα C.

ΠΡΟΛΗΨΗ

  • Εάν είστε επαγγελματίας υγείας χρησιμοποιείτε γάντια και χειριστείτε με ασφάλεια βελόνες, σύριγγες και άλλα αιχμηρά αντικείμενα.
  • Χρησιμοποιείτε προφυλακτικό κατά τη σεξουαλική επαφή κυρίως σε επαφή κατά τη διάρκεια εμμήνους ρύσης της γυναικός. Ο ιός της ηπατίτιδας σπάνια μεταδίδεται με τη σεξουαλική επαφή.
  • Μην κάνετε χρήση ενδοφλεβίων ναρκωτικών με κοινή βελόνη.
  • Μη μοιράζεστε προσωπικά σας αντικείμενα (π.χ. ξυραφάκια, οδοντόβουρτσες, νυχοκόπτες).
  • Σκεφτείτε τους κινδύνους για την υγεία σας εάν πρόκειται να κάνετε τατουάζ ή piercing στο σώμα σας. Μπορεί να μολυνθείτε εάν τα εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν δεν έχουν αποστειρωθεί σωστά κι εάν δε λαμβάνονται όλα τα μέτρα υγιεινής εκ μέρους του επαγγελματία (π.χ. πλύσιμο χεριών, χρήση γαντιών μιας χρήσης).

Εάν είστε φορέας ηπατίτιδας C :

  • Εμβολιαστείτε για την ηπατίτιδα Α και Β.
  • Αποκλείεστε από εθελοντής αιμοδότης.
  • Μη μοιράζεστε προσωπικά σας αντικείμενα που μπορεί να φέρουν αίμα επάνω τους, με άλλους (π.χ. ξυραφάκια, οδοντόβουρτσες, νυχοκόπτες).
  • Καλύψτε κάθε ανοικτή πληγή ή τραύμα και καθαρίστε υπολείμματα αίματος με αδιάλυτη χλωρίνη.
  • Οι ασθενείς με ηπατίτιδα C, δεν θα πρέπει να υποβάλλονται σε κανενός είδους περιορισμό στην εργασία τους ή την άθληση και δε χρειάζεται να χρησιμοποιούν ατομικά σκεύη φαγητού, πετσέτες ή ατομικές τουαλέτες.

Επισκεφθείτε τον ιατρό σας για ενημέρωση και έναρξη θεραπείας.

Πληροφορίες βάσει ασθενοκεντρικής προσέγγισης:

Για ασθενείς: εδώ μπορείτε να βρείτε ενημερωτικό υλικό (PRIME) για το πως να μιλήσετε με επαγγελματίες υγείας για την ηπατίτιδα C

Για επαγγελματίες υγείας: εδώ μπορείτε να βρείτε ενημερωτικό υλικό (PRIME) για το πως να μιλήσετε με ασθενείς για την ηπατίτιδα C