ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Β

Η ηπατίτιδα Β είναι μια ιογενής λοίμωξη, οφειλόμενη στον ιό της ηπατίτιδας Β (HBV), που προσβάλλει το ήπαρ (συκώτι) και προκαλεί τόσο οξεία όσο και χρόνια λοίμωξη. Η χρόνια λοίμωξη από τον ιό είναι δυνατόν να προκαλέσει χρόνια φλεγμονή στο ήπαρ με τελική κατάληξη τη κίρρωση και/ή τον Ηπατοκυτταρικό καρκίνο.

Η λοίμωξη από τον ιό συχνά δεν προκαλεί συμπτώματα στους ενήλικες και συνήθως περνά μέσα σε λίγους μήνες χωρίς θεραπεία. Αλλά σε ποσοστό <5% στους ενήλικες και 40-80% στα νεογνά και στα παιδιά ο ιός παραμένει και η λοίμωξη καθίσταται χρόνια. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ιός της ηπατίτιδας Β είναι εξαιρετικά μολυσματικός, (50 έως 100 φορές πιο μολυσματικός από τον ιό HIV).

Πρόκειται για ένα σημαντικό παγκόσμιο πρόβλημα υγείας. Στην Ελλάδα περίπου το 2% του συνολικού πληθυσμού, δηλαδή περίπου 200.000 άνθρωποι είναι χρόνιοι φορείς του  ιού της ηπατίτιδας Β.

Ωστόσο, με μια απλή εξέταση μπορείς να μάθεις εάν έχεις προσβληθεί από τον ιό, ενώ ένα αποτελεσματικό εμβόλιο είναι στη διάθεσή σου για να σε προστατεύσει από αυτόν. Επιπλέον, υπάρχουν εξαιρετικά αποτελεσματικές θεραπείες για την ηπατίτιδα Β, αρκεί να επισκεφθείς έναν ειδικό, ο οποίος θα σε καθοδηγήσει για την ανάγκη ή μη έναρξης θεραπείας.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Τα συμπτώματα της οξείας λοίμωξης από τον ιό της  ηπατίτιδας Β (οξεία ηπατίτιδα Β) μπορεί να περιλαμβάνουν:

  • Κούραση – εξάντληση.
  • Πυρετό.
  • Γενική αίσθηση αδιαθεσίας.
  • Απώλεια όρεξης.
  • Διάρροια.
  • Κοιλιακό άλγος.
  • Κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών (ίκτερος).
  • Σκούρα ούρα – αποχρωματισμένα κόπρανα.
  • Μερικοί άνθρωποι διαπιστώνουν ότι δεν μπορούν να ανεχτούν τα τσιγάρα & το αλκοόλ. (Πολλά από αυτά τα συμπτώματα μπορούν να μπερδευτούν με πιο συχνές ασθένειες, όπως η γρίπη ή η γαστρεντερίτιδα).

Αντιθέτως, η χρόνια  λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας Β είναι μια “σιωπηρή νόσος” χωρίς συμπτώματα.

ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ

  • Από τη μητέρα που είναι φορέας του ιού στο νεογέννητο μωρό της.
  • Κοινή χρήση συρίγγων / βελονών.
  • Με σεξουαλική επαφή χωρίς τη χρήση προφυλακτικού.
  • Με το τατουάζ, piecing όταν δεν τηρούνται οι κανόνες υγιεινής και αποστείρωσης.
  • Κοινή χρήση προσωπικών αντικειμένων (π.χ. οδοντόβουρτσα – ξυραφάκι) με άτομο που είναι φορέας του ιού.
  • Επαγγελματική έκθεση μετά από ατύχημα (π.χ. εργαζόμενοι στην υγειονομική περίθαλψη).

Η ηπατίτιδα Β δεν μεταδίδεται με το φιλί, την αγκαλιά, τον βήχα, το φτέρνισμα ή την κοινή χρήση οικιακών σκευών (πιάτα, μαχαίρια, μαχαιροπήρουνα).

ΕΞΕΤΑΣΗ ΓΙΑ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Β

Η χρόνια λοίμωξη από τον ιό της ηπατίτιδας Β ανιχνεύεται με απλές αλλά ειδικές εξετάσεις αίματος (ανίχνευση μίας πρωτείνης του ιού που ονομάζεται Αυστραλιανό αντιγόνο) .

Εάν το αποτέλεσμα της εξέτασης σου είναι θετικό για τη παρουσία του ιού, ο παθολόγος σου θα σε παραπέμψει σε έναν ειδικό γιατρό του ήπατος (ηπατολόγο),  για να εκτιμήσει με επιπλέον ειδικές εξετάσεις αν ο ιός είναι ενεργός και αν υπάρχει βλάβη στο ήπαρ. 

Το αποτελέσματα των εξετάσεων αυτών θα κρίνουν αν θα πρέπει να λάβεις θεραπεία ή όχι (σε πολλές περιπτώσεις δεν χρειάζεται θεραπεία παρά μόνο παρακολούθηση).

Σε όλες της έγκυες γυναίκες στο Δυτικό κόσμο, η εξέταση για την ηπατίτιδα Β περιλαμβάνεται στον προγεννητικό έλεγχο και όσες είναι χρόνιοι φορείς του ιού  εφαρμόζεται αμέσως μετά τον τοκετό στο νεογνό ειδική θεραπεία (αντισώματα και έναρξη εμβολιασμού).

ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΗΠΑΤΙΤΙΔΑ Β

Στην οξεία ηπατίτιδα Β, μπορεί να χρειαστείς μόνο θεραπεία για να ανακουφίσεις τα συμπτώματά σου ενώ το σώμα σου καταπολεμά τη μόλυνση. Συνήθως δεν χρειάζεται ειδική θεραπεία.

Εάν όμως υπάρχει χρόνια λοίμωξη, μπορεί να σου χορηγηθεί θεραπεία με φάρμακα (εάν ο ιός είναι ενεργός), που θέτουν τον ιό υπό έλεγχο, εμποδίζουν τον πολλαπλασιασμό του και αποτρέπουν τον κίνδυνο της ηπατικής βλάβης. Η χρόνια ηπατίτιδα Β συχνά απαιτεί μακροχρόνια ή δια βίου θεραπεία και τακτική παρακολούθηση.

ΠΡΟΛΗΨΗ

Τα καλά νέα είναι ότι η ηπατίτιδα Β μπορεί να αποφευχθεί και να αντιμετωπιστεί.

Το εμβόλιο έναντι της ηπατίτιδας Β, είναι σε ποσοστό >95% αποτελεσματικό και προστατεύει από τον κίνδυνο προσβολής από τον ιό της ηπατίτιδας Β. Εντάχθηκε στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού το 1998 – υπάρχει από το 1982 – και χορηγείται σε 3 δόσεις ενδομυϊκά. Οι δόσεις πρέπει να απέχουν τουλάχιστον 2 μήνες μεταξύ τους. Πλήρης κάλυψη για τη νόσο παρέχεται μετά από τις 3 δόσεις του εμβολίου. Το συγκεκριμένο προληπτικό εμβόλιο είναι το πρώτο έναντι του Ηπατοκυταρικού καρκίνου. Ενδέχεται σε κάποιες περιπτώσεις με την πάροδο πολλών ετών να χρειαστεί αναμνηστική δόση (έλεγχος ανοσιακής απάντησης), σε περίπτωση μη ανίχνευσης αντισωμάτων, η οποία λαμβάνεται καθ’ υπόδειξη ηπατολόγου.

Ποιοι πρέπει να εμβολιάζονται με το εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας Β;

Α. Παιδιά :Στην Ελλάδα είναι σε εφαρμογή η (από το 1998) εκ δοθείσα οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για εμβολιασμό των βρεφών. Έτσι και η χώρα μας ευελπιστεί να αποκτήσει επόμενες γενιές απαλλαγμένες από την ηπατίτιδα Β.

Β. Ενήλικες υψηλού κινδύνου: π.χ. άτομα που πάσχουν από οποιαδήποτε χρόνια πάθηση του ήπατος, χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών (ΧΕΝ),  σεξουαλικοί σύντροφοι ατόμων με χρόνια λοίμωξη και γενικώς άτομα που τίθενται σε κίνδυνο λόγω της εργασίας τους (πχ, ιατροί, νοσηλευτές, φροντιστές φυλακισμένων, εργαζόμενοι σε ιδρύματα ασθενών κ.τ.λ).