Τελευταία Ενημέρωση: 17 Μαρτίου 2020
Σχεδόν ένα μήνα αφότου η νέα μορφή Κορωναϊού (γνωστού και ως COVID-19) κέντρισε για πρώτη φορά την παγκόσμια προσοχή, ερευνητές και αξιωματούχοι της δημόσιας υγείας εξακολουθούν να ενημερώνονται για την εξάπλωση, τα ποσοστά θνησιμότητας, καθώς και για τις ευπαθείς ομάδες.
Παρά το γεγονός ότι πολλά δεδομένα παραμένουν άγνωστα για τον ιό, εντούτοις έχει επιβεβαιωθεί πως άτομα τρίτης ηλικίας, άτομα με χρόνια προβλήματα υγείας καθώς και άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, παρουσιάζουν μεγαλύτερες πιθανότητες να νοσήσουν. Μια τέτοια ομάδα, αποτελούν και τα άτομα που ζουν με νόσους του ήπατος. Λαμβάνοντας όμως τα σωστά μέτρα πρόληψης, το ρίσκο μπορεί να μειωθεί στο ελάχιστο.
Ο COVID-19
Οι διεθνούς κύρους καθηγητές επιδημιολογίας και προληπτικής ιατρικής του ΕΚΠΑ, Βάνα Σύψα και Άγγελος Χατζάκης, παρέθεσαν σε πρόσφατο άρθρο στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, τα τελευταία δεδομένα για τον ιό, καθώς και τα σενάρια εξέλιξής του στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με το άρθρο,η πρόσφατη επιδημία από τον νέο κορωνοϊό που σχετίζεται με τη νόσο COVID -19 και εξελίσσεται σε δύο επιδημικά κύματα, το ένα στην Κίνα και το άλλο στον υπόλοιπο κόσμο. Συνολικά μέχρι και τις αρχές Μαρτίου 2020, έχουν δηλωθεί 93.090 περιστατικά παγκοσμίως, 80.422 κρούσματα στην Κίνα και 12.668 από 76 χώρες εκτός Κίνας. Υπάρχουν πρόσφατα δεδομένα ότι το επιδημικό κύμα στην Κίνα εξαντλείται. Αντίθετα, η επιδημία βρίσκεται σε εκθετική αύξηση εκτός Κίνας, αν και προς το παρόν ο αριθμός των περιπτώσεων στις περισσότερες χώρες είναι σχετικά μικρός.
Η εκτίμηση κινδύνου προκύπτει από το βαθμό επέκτασης της επιδημίας (αριθμός περιπτώσεων), από τη βαρύτητα της νόσου και την επιβάρυνση του συστήματος περίθαλψης. Τα επιστημονικά και επιδημιολογικά δεδομένα που έχουν προκύψει από την Κίνα παρέχουν ισχυρό υπόβαθρο για εκτίμηση κινδύνου στην Ελλάδα.
Αναφορικά με τη μετάδοση του ιού, Ο ιός μεταδίδεται με μολυσμένα σταγονίδια από το αναπνευστικό σύστημα, είτε άμεσα είτε έμμεσα μέσω μολυσμένων αντικειμένων και επιφανειών. Δεν έχει παρατηρηθεί αερογενής μετάδοση. Ο χρόνος επώασης (ο χρόνος από την αρχή της λοίμωξης έως την εμφάνιση συμπτωμάτων) είναι 5 έως 6 ημέρες, με εύρος 2 έως 14 ημέρες. Ο ιός έχει μεγάλη μεταδοτικότητα και παρά τα δρακόντεια μέτρα μείωσης των κοινωνικών επαφών στην Κίνα, μεταδόθηκε από το επίκεντρο Wuhan-Hubei στην «υπόλοιπη Κίνα» σε μόλις 1 μήνα.
Ο ιός δεν μεταδίδεται εύκολα σε παιδιά και εφήβους (2% στο σύνολο των κρουσμάτων) και η νόσος τους είναι εξαιρετικά ήπια.
Οι σπάνιες ασυμπτωματικές λοιμώξεις δεν έχει τεκμηριωθεί ότι συνεισφέρουν στην περαιτέρω μετάδοση του ιού και σχεδόν όλες εξελίσσονται σε συμπτωματικές λίγες ημέρες αργότερα.
Όσον αφορά τη θνητότητα, υπολογίζεται ότι την Κίνα, στο σύνολο των δηλωμένων περιστατικών, η θνητότητα κυμάνθηκε στο 2,3%. Στο επίκεντρο της επιδημίας Hubei/Wuhan ήταν 2,9% ενώ «στην υπόλοιπη Κίνα» 0,4%. Η θνητότητα αυξάνεται προοδευτικά με την ηλικία και είναι μέγιστη στις ηλικίες 70 – 79 (8%) και άνω των 80 (14,8%). Το 81% των περιπτώσεων παρουσίασε ήπια νόσο και το 19% σοβαρή ή πολύ σοβαρή νόσο. Όλες οι ομάδες ασθενών με χρόνια νοσήματα παρουσίασαν αυξημένη θνητότητα (5,6-10,5%). Το 6% του συνόλου των περιπτώσεωνCΟVID-19 απαιτεί υποστήριξη σε μονάδες εντατικής θεραπείας. Οι ήπιες περιπτώσεις αναρρώνουν πλήρως σε 2 εβδομάδες ενώ οι σοβαρές σε 3 έως 6 εβδομάδες.
Παρά την αβεβαιότητα της εκτίμησης θνητότητας, φαίνεται ότι η θνητότητα του κορωνοϊού CΟVID-19 είναι 5 έως 10 φορές μεγαλύτερη θνητότητας από της εποχικής γρίπης.
Στην περίπτωση της Ελλάδας, με τον αριθμό των κρουσμάτων να ξεπερνούν μέχρι και σήμερα τους 80, η απομόνωση των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων, ο εργαστηριακός έλεγχος και η απομόνωση των επαφών τους, η ενημέρωση του κοινού και η ενίσχυση των μέτρων ατομικής προστασίας αποτελούν την κύρια πολιτική αντιμετώπισης της πιθανής επιδημίας COVID-19 στη χρονική φάση που διανύουμε. Με βάση τα σημερινά δεδομένα, τόσο στην Κίνα όσο και παγκοσμίως το επιδημικό κύμα στην Ελλάδα πιθανότατα θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Απριλίου – αρχές Μαΐου.
COVID-19 και ασθένειες ήπατος
Συγκριτικά με το γενικό πληθυσμό, άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα παρουσιάζουν αυξημένες πιθανότητες να νοσήσουν από τον ιό.
Άτομα με Ηπατίτιδα C, ιδίως όσοι δεν έχουν ακολουθήσει αντιική θεραπεία, είναι πιο επιρρεπείς στον ιό, ενώ ασθενείς με μη αλκοολική νόσο του ήπατος (NAFLD) ή με μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα (NASH) με εκτεταμένη ηπατική βλάβη (κίρρωση), συχνά παρουσιάζουν καρδιαγγειακούς παράγοντες κινδύνου, συμπεριλαμβανομένου του μεταβολικού συνδρόμου, της παχυσαρκίας και του διαβήτη, αυξάνοντας τον κίνδυνο για σοβαρές επιπλοκές του COVID-19. Αναφορικά με την Ηπατίτιδα Β, οι μέχρι στιγμής έρευνες δεν έχουν αναφέρει αν η HBV μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές στον COVID-19. Οι μέχρι στιγμής έρευνες δεν έχουν δείξει ότι τα άτομα με αυτοάνοση ηπατίτιδα που λαμβάνουν θεραπεία ανασοκαταστολής βρίσκονται στις ομάδες υψηλού κινδύνου ή έχουν μεγαλύτερη θνησιμότητα εάν προσβληθούν από τον Covid-19.
Τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να αδυνατούν να καταπολεμήσουν τον ιό ή μπορεί να αναπτύξουν υπερβολική φλεγμονώδη ανοσοαπόκριση γνωστή ως καταιγίδα κυτοκίνης. Παραδόξως, η καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος μπορεί μερικές φορές να σημαίνει λιγότερα ή ήπια πρόωρα συμπτώματα όπως πυρετό, ακόμη και όταν ο ιός και η ανταπόκριση του σώματος σε αυτό καταστρέφουν τους πνεύμονες και άλλα όργανα.
Μέτρα Πρόληψης
Ζητήστε από το γιατρό σας άμεσο έλεγχο του ήπατος, αν δεν έχετε κάνει τους τελευταίους 6 μήνες. Παραμείνετε σε εγρήγορση, και ακολουθείστε σχολαστικά τα μέτρα προφύλαξης που συνιστούν οι ειδικοί και το Υπουργείο Υγείας. Εάν έχετε αμφιβολίες ή εάν πιστεύεται πως έχετε προσβληθεί από τον ιό, συμβουλευθείτε άμεσα το γιατρό σας ή ένα πάροχο υγειονομικής περίθαλψης, ειδικά εάν έχετε έρθει σε επαφή με άτομο που έχει ταξιδέψει πρόσφατα στο εξωτερικό.
Τα άτομα με σημαντικές ηπατικές νόσους συνιστάται να λαμβάνουν εμβολιασμούς κατά της γρίπης και της πνευμονιοκοκκικής ασθένειας. Είναι καλή ιδέα να κλείσετε ραντεβού με το γιατρό σας για να συζητήσετε εμβολιασμό τώρα. Εάν είστε καπνιστής, το κάπνισμα αυξάνει επίσης τον κίνδυνο σοβαρής αναπνευστικής νόσου, και η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να μειώσει τις πιθανότητές σας για επιπλοκές λόγω του COVID-19.
Εάν επί του παρόντος λαμβάνετε θεραπεία για την ηπατίτιδα C ή Β, καθώς και για άλλες χρόνιες παθήσεις, συνίσταται να διασφαλίσετε ότι έχετε επαρκή ποσότητα φαρμάκων, ώστε να μειώσετε τις περιττές επισκέψεις σε υπηρεσίες υγείας και φαρμακεία.
Γενικότερα μέτρα πρόληψης
- Αποφυγή στενής επαφής και συνωστισμού
- Σχολαστικό πλύσιμο χεριών με νερό και σαπούνι για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα και χρήση αλκοολούχας γέλης τύπου DETOL
- Αποφυγή επαφής χεριών με κυλότητες όπως χέρια, στόμα και μύτη
- Αποφυγή μάσκας για όσους είναι καλά στην υγεία του
- Εμβολιασμός της κοινής γρίπης για άτομα τρίτης ηλικίας
- Μην πανικοβάλλεστε
Εάν εκδηλώσετε συμπτώματα
- Αποκλειστική χρήση χαρτομάντηλων και άμεση ρίψη τους στο κάδο
- Αποφυγή κάθε είδους κοινωνικής συναναστροφής, ιδίως με ευπαθείς κοινωνικές ομάδες
- Παραμείνετε σπίτι
- Καλέστε κάποιον φορέα υγείας και αν σας συσταθεί να μεταβείτε σε νοσοκομείο, ακολουθείστε όλα τα μέτρα προστασίας
- Χρησιμοποιείστε μάσκα
- Μην πανικοβάλλεστε
Για περισσότερες πληροφορίες, διαβάστε εδώ τις οδηγίες του Υπουργείου Υγείας.
