Ο Σύλλογος Ασθενών Ήπατος Ελλάδος “Προμηθέας”, σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Πολιτικής Υγείας και υπό την επιστημονική ευθύνη του Αναπληρωτή Καθηγητή Πολιτικής Υγείας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Κυριάκο Σουλιώτη, ανέλαβε την πρωτοβουλία της εκπόνησης μελέτης για την Αξιολόγηση των Συνθηκών Διαβίωσης και της Πρόσβασης των Ασθενών με Ηπατίτιδα C στις Υπηρεσίες Υγείας – “HOPE V Study”.
Σκοπός της μελέτης είναι η ανάδειξη τυχόν εμποδίων που συναντούν οι άνθρωποι που ζουν με ηπατίτιδα C (HCV) κατά την επαφή τους με το σύστημα υγείας. Επίσης, η μελέτη αξιολογεί τις συνθήκες διαβίωσης των ασθενών με HCV φωτίζοντας το πολυδιάστατο αυτό πρόβλημα κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης που διανύουμε.
Στόχος της επιστημονικής ομάδας ήταν να δοθεί το βήμα στους ανθρώπους που ζουν με ηπατίτιδα C στην Ελλάδα να τοποθετηθούν και να συμμετέχουν γόνιμα στη συζήτηση που αφορά στις συνθήκες πρόσβασής τους στις υπηρεσίες υγείας.
Σύμφωνα με τη μελέτη, το 49,3% του δείγματος έχει εισόδημα κατώτερο των 500 ευρώ, ενώ το 42,2% δεν απασχολείται επαγγελματικά τη δεδομένη χρονική στιγμή. Το 34,6% δηλώνει είτε ότι δεν έχει ασφαλιστική κάλυψη είτε ότι κάνει χρήση βιβλιαρίου πρόνοιας.
Η συντριπτική πλειονότητα του δείγματος, σε ποσοστό που αγγίζει το 90%, επισκέπτεται ιατρό σε δημόσιο νοσοκομείο. Από το σύνολο των συμμετεχόντων, το 21,8% δήλωσε ότι αντιμετωπίζει εμπόδια στην πρόσβαση σε ιατρό με πιο συχνά την καθυστέρηση στο κλείσιμο του ραντεβού (9,5%) και την απόσταση από το ιατρείο (7,6%).
Υψηλό ποσοστό των συμμετεχόντων (73,5%) αντιμετωπίζει εμπόδια στην πρόσβαση στη θεραπεία για την ηπατίτιδα C. Το 42,6% αποδίδει τα εμπόδια αυτά σε απόρριψη του σχετικού αιτήματος ή σε μη πλήρωση των κριτηρίων λήψης της θεραπείας από τον ΕΟΠΥΥ και το 16% σε ζητήματα γραφειοκρατίας. Ως συνέπεια αυτών των εμποδίων το 62% του πληθυσμού αυτού δηλώνει ότι έχασε ή καθυστέρησε να λάβει τη θεραπεία του σε σχέση με τις συστάσεις του θεράποντος ιατρού.
Όσον αφορά τις συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων που ζουν με ηπατίτιδα C και συμμετείχαν στην έρευνα, το 73% χαρακτήρισε την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού του ως δεινή, ενώ το 58% δήλωσε ότι δυσκολεύεται να καλύψει τους τρέχοντες λογαριασμούς. Η διαχείριση της οικονομικής κρίσης από το 63% του δείγματος έγινε μέσω περιορισμού των δαπανών για είδη πρώτης ανάγκης και από το 62,6% μέσω κατανάλωσης μέρους ή του συνόλου αποταμιεύσεων.
Τέλος, είναι ενδεικτική η έλλειψη εμπιστοσύνης στους θεσμούς της Βουλής, των πολιτικών κομμάτων και των πολιτικών σε ποσοστό ανώτερο του 65% του δείγματος. Σε αντίθεση με το βαθμό εμπιστοσύνης προς την Κοινωνία των Πολιτών, την οποία αξιολόγησε θετικά το 41,23% των συμμετεχόντων στη μελέτη.
Συμπερασματικά, στην αρνητική επίδραση της οικονομικής κρίσης στο βιοτικό επίπεδο των ανθρώπων που ζουν με ηπατίτιδα C, προστίθενται σημαντικά εμπόδια πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας που αποδίδονται τόσο στους οικονομικούς περιορισμούς που έχουν επιβληθεί στο σύστημα υγείας όσο και στο έλλειμμα οργάνωσης και τη γραφειοκρατία.
Σημειώνεται ότι, στο πλαίσιο της ερευνητικής δραστηριότητας “HOPE”, η συγκεκριμένη επιστημονική ομάδα έχει εκπονήσει αντίστοιχες μελέτες και σε άλλες θεραπευτικές κατηγορίες, καθώς και σε ευπαθείς ομάδες πληθυσμού. Τα αποτελέσματα τέτοιων μελετών μπορούν να υποστηρίξουν τους αρμόδιους φορείς κατά τη λήψη αποφάσεων και κατά τον σχεδιασμό διορθωτικών ενεργειών προς την κατεύθυνση της διευκόλυνσης της ζωής των ασθενών. Πιστεύουμε οτι με την παρούσα ερευνητική πρωτοβουλία ενισχύουμε τη συμμετοχή των ασθενών στη λήψη αποφάσεων που σχετίζονται με την υγεία ως μέτρο εξορθολογισμού της λειτουργίας του συστήματος.