Η έξαρση της ηπατίτιδας C (HCV) στις ευάλωτες ομάδες πληθυσμού αποτελεί γεγονός στην Ελλάδα, ενώ πλέον έχει καταστεί σαφές ότι πρόκειται για σοβαρό πρόβλημα Δημόσιας Υγείας με κοινωνικές προεκτάσεις εφόσον η συχνότητα της ηπατίτιδας C σε αυτές τις ομάδες υπερβαίνει το 60%. Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την ηπατίτιδα C, η νόσος θα πρέπει να εξαλειφθεί μέχρι το 2030.
Παρόλο που υπάρχουν πλούσια δεδομένα, αναφορικά με την έκταση του φαινομένου, από ερευνητικά προγράμματα στην Αθήνα, διαφαίνεται έλλειψη στοιχείων για την υπόλοιπη επικράτεια. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι στην Θεσσαλονίκη, δεν είχε υλοποιηθεί μέχρι τώρα ολιστικό πρόγραμμα πρόληψης και αντιμετώπισης της ηπατίτιδας C και του HIV που απευθύνεται στους ευάλωτους πληθυσμούς, σε αντίθεση με την Αθήνα. Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ηπατίτιδα C οι ευάλωτοι πληθυσμοί έχουν προτεραιότητα για πρόληψη και θεραπεία.
Οι φορείς υλοποίησης του προγράμματος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ HCV/HIV (Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ελληνική Επιστημονική Εταιρεία Έρευνας AIDS και Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενων Νοσημάτων, Σύλλογος Ασθενών Ήπατος Ελλάδος «Προμηθέας»,) που υλοποιείται στην Αθήνα από το 2018, μαζί με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, προχώρησαν στην έναρξη αντίστοιχου ολιστικού προγράμματος για την ηπατίτιδα C στη Θεσσαλονίκη, υπό την ονομασία ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα προγράμματα αυτά αποτελούν συνέχεια του διεθνώς αναγνωρισμένου και βραβευμένου προγράμματος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ HIV, το οποίο έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην αναχαίτιση της επιδημίας HIV στην Αθήνα το 2012-2013.
Στόχος του προγράμματος ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ είναι ο περιορισμός της μετάδοσης της ηπατίτιδας C αλλά και η αύξηση της διάγνωσης και της διασύνδεσης σε φροντίδα / θεραπεία.
Σε μία ειδικά διαμορφωμένη, φιλική δομή στο κέντρο της πόλης οι ωφελούμενοι του προγράμματος βρίσκουν ένα σταθερό σημείο αναφοράς, στο οποίο έχουν τη δυνατότητα να κάνουν όλες τις απαραίτητες εξετάσεις για την έναρξη θεραπείας και παρακολούθησης. Οι συμμετέχοντες που χρήζουν θεραπείας διασυνδέονται με την Δ’ Παθολογική κλινική του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης. Ταυτόχρονα, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ατομική συμβουλευτική, συμπεριλαμβανομένης της ενημέρωσης για αποφυγή ενδεχόμενης επαναμόλυνσης. Οι συμμετέχοντες ελέγχονται επίσης και για την HIV λοίμωξη.
Το πρόγραμμα ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ, αναμένεται να προσελκύσει 1.200 συμμετέχοντες σε διάστημα ενός έτους περίπου, ενώ η προσέλκυση τους θα είναι κατευθυνόμενη από τους ίδιους τους συμμετέχοντες αλυσιδωτά, μέσω κουπονιών. Για να συμμετέχει κάποιος στο πρόγραμμα θα πρέπει να είναι ενήλικας, να έχει ιστορικό υψηλού κινδύνου, να διαμένει στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης και να έχει έγκυρο κουπόνι που του παρέδωσε άλλος ωφελούμενος.
Ο ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ εκτός από παρέμβαση που προάγει την πρόληψη και θεραπεία της HCV λοίμωξης, αντιμετωπίζει ανισότητες στην υγεία και σώζει ζωές, θα προσφέρει και πολύτιμα δεδομένα σε πραγματικό χρόνο για την ηπατίτιδα C στη Βόρεια Ελλάδα. Τα στοιχεία αυτά θα αξιοποιηθούν όχι μόνο για την εκτίμηση της υφιστάμενης κατάστασης αλλά και για την άσκηση πολιτικής υγείας, με σκοπό τον σχεδιασμό στοχευμένων ενεργειών στο μέλλον σε εναρμόνιση με την εθνική δέσμευση για εξάλειψη της ηπατίτιδας C μέχρι το 2030 (Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ηπατίτιδα C).
***
Ερευνητική ομάδα:
Βάνα Σύψα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, ΕΚΠΑ
Ιωάννης Γουλής, Αναπληρωτής Καθηγητής, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Γιώργος Καλαμίτσης, Πρόεδρος του Συλλόγου Ασθενών Ήπατος Ελλάδας «Προμηθέας»
Ευφροσύνη Τσιρογιάννη, Παθολόγος ΜΟΘΕ ΟΚΑΝΑ Θεσσαλονίκης , Επιστημονικός Συνεργάτης ΑΠΘ
Δημήτρης Παρασκευής, Αναπληρωτής Καθηγητής, ΕΚΠΑ
Άγγελος Χατζάκης, Καθηγητής, ΕΚΠΑ & Hepatitis B and C Public Policy Association
Το πρόγραμμα υλοποιείται με την υποστήριξη της Gilead Sciences.
