Τον Απρίλιο του 2019 πραγματοποιήθηκε στη Βιέννη, το καθιερωμένο διεθνές ηπατολογικό συνέδριο – International Liver Congress (ILC), το οποίο διοργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Μελέτης του Ήπατος – EASL.
Στο συνέδριο ILC μας δίνεται κάθε χρόνο η ευκαιρία να ενημερωνόμαστε για τα τις νεότερες εξελίξεις στην ηπατολογία. Σε αυτό το πλαίσιο συγκεντρώσαμε τα βασικότερα σημεία:
Εξάλειψη της ηπατίτιδας C έως το 2030
Οι περισσότερες χώρες θα δυσκολευτούν να εξαλείψουν την ηπατίτιδα C έως το 2030 εξ’ αιτίας της έλλειψης επενδύσεων και πολιτικής βούλησης, με αποτέλεσμα να απομακρύνονται από τον στόχο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.). Για την επιτάχυνση της προόδου εξάλειψης της ηπατίτιδας C παγκοσμίως ο Π.Ο.Υ. δίνει έμφαση στην ανάγκη για:
- υιοθέτηση απλουστευμένων πρωτοκόλλων θεραπείας και παρακολούθησης – συμπεριλαμβανομένης της ανάληψης καθηκόντων από γενικούς ιατρούς, νοσοκόμους και επαγγελματίες υγείας από την κοινότητα – επιτρέποντας τη διάγνωση και τη λήψη θεραπείας σε μεγαλύτερο αριθμό ασθενών.
- δημιουργία εθνικών σχεδίων δράσης σε όλα τα κράτη και δέσμευση για εγχώρια χρηματοδότηση με σκοπό την εξάλειψη της ηπατίτιδας C.
- να επωφεληθούν οι χώρες χαμηλού εισοδήματος από εθελοντικές συμφωνίες παραχώρησης αδειών (voluntary licensing agreements) που επιτρέπουν την εισαγωγή χαμηλού κόστους και ποιοτικών θεραπειών (DAAs)
Ηπατίτιδα Β
Στο συνέδριο ο οργανισμός «International Coalitionto Eliminate HBV (ICE-HBV)» δημοσίευσε μία παγκόσμια επιστημονική στρατηγική για τη θεραπεία της ηπατίτιδας Β (The Global Scientific Strategy to Cure Hepatitis B(The ICE-HBV Strategy). Πάνω από 257 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως ζουν με χρόνια λοίμωξη από ηπατίτιδα Β και πάνω από 887.000 χάνουν τη ζωή τους από τη νόσο κάθε χρόνο. Η χρόνια ηπατίτιδα Β προκαλεί σχεδόν το 40% των διαγνώσεων με ηπατοκυτταρικό καρκίνο, την δεύτερη αιτία θνησιμότητας που σχετίζεται με τον καρκίνο παγκοσμίως.
Η ηπατίτιδα Β, δεν μπορεί συνήθως να εκριζωθεί με τις τρέχουσες θεραπείες. Όμως αυτό το διάστημα οι επιστήμονες μελετάνε δύο νέες προσεγγίσεις με στόχο τη θεραπεία της χρόνιας λοίμωξης από τον ιό της ηπατίτιδας Β. Μια προσέγγιση είναι να επιδιωχθεί η πλήρης εξάλειψη του υπερελικωμένου DNA του ιού της ηπατίτιδας Β (cccDNA) καθώς και του ενσωματωμένου DNA του ιού στο DNA των ηπατικών κυττάρων με ταυτόχρονα μη ανιχνεύσιμο το επιφανειακό αντιγόνο της ηπατίτιδας Β (HBsAg) στο αίμα. Η άλλη προσέγγιση είναι να επιτευχθεί μια λειτουργική θεραπευτική ανταπόκριση που ορίζεται ως μη ανιχνεύσιμο HBsAg ή HBV-DNA του ιού στο αίμα μετά τη διακοπή της αντιικής θεραπείας.
*Ευχαριστούμε θερμά τον Καθηγητή Παθολογίας – Ηπατολογίας κ. Ιωάννη Κοσκίνα για την επιστημονική επιμέλεια της παραγράφου των νέων θεραπευτικών προσεγγίσεων με στόχο τη θεραπεία της χρόνιας λοίμωξης από τον ιό της ηπατίτιδας Β.
Μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος και μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα
Μία νέα έρευνα για την μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος (NAFLD) και τη μη αλκοολική στεατοηπατίτιδα (NASH) παρουσιάστηκε στο ILC. Η έρευνα διεξήχθη στη νοτιοδυτική Αγγλία καταδεικνύοντας την κλίμακα της NAFLD σε νέους ανθρώπους. Η μελέτη ήταν διαχρονική και παρακολούθησε παιδιά και νέους στο Μπρίστολ από το 1991. Στην ηλικία των 18 ετών, το 2,5% του δείγματος είχε NAFLD. Μέχρι την ηλικία των 24 ετών, η εξέταση ελαστογραφίας ήπατος (Fibroscan) έδειξε ότι το 20% είχε συσσώρευση λίπους στο ήπαρ, με τους μισούς να έχουν αναπτύξει NASH. Η παρουσία λίπους στο ήπαρ συνδέθηκε έντονα με την παχυσαρκία.
Αρκετά φάρμακα για τη θεραπεία της NASH βρίσκονται σε εξέλιξη, ενώ η νόσος αναπτύσσεται όταν η συσσώρευση λίπους στο ήπαρ αρχίζει να προκαλεί βλάβη στα ηπατικά κύτταρα μέσω φλεγμονής. Η NASH μπορεί να οδηγήσει σε ίνωση και τελικά σε κίρρωση ή καρκίνο του ήπατος, ενώ αυξάνει επίσης τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων.
Η NASH μπορεί να αντιστραφεί με απώλεια βάρους, ενώ ο κίνδυνος ανάπτυξης NASH μπορεί να μειωθεί αποφεύγοντας τα επεξεργασμένα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος και ζάχαρη, καθώς και το επεξεργασμένο κρέας. Ο συνδυασμός λίπους και ζάχαρης θεωρείται ιδιαίτερα επιβλαβής.
Συμμετοχή του Προμηθέα στο ILC
Στο συνέδριο ILC παρουσιάστηκαν τα πρώτα αποτελέσματα του προγράμματος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ HCV/ HIV. Στόχος του προγράμματος είναι ο περιορισμός της μετάδοσης της ηπατίτιδας C και του HIV αλλά και η αύξηση της διάγνωσης και της διασύνδεσης σε φροντίδα / θεραπεία για τους χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών της Αθήνας. Από τον Απρίλιο μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2018, 1.088 χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών συμμετείχαν στο πρόγραμμα. Το 75.6% του δείγματος ήταν ενεργοί χρήστες, ενώ το 22,4% ήταν ενταγμένο σε πρόγραμμα υποκατάστασης. Ο επιπολασμός της ηπατίτιδας C και της συλλοίμωξης ηπατίτιδας C/ HIV ήταν στο 78,1% και 16,6% αντίστοιχα. Μόνο το 2,4% των ωφελούμενων που ήταν θετικοί στο αντίσωμα της ηπατίτιδας C, είχαν λάβει θεραπεία με αντιικά άμεσης δράσης.
Το πρόγραμμα ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ HCV/HIV υλοποιείται από την Ελληνική Επιστημονική Εταιρεία Έρευνας AIDS και Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενων Νοσημάτων, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) και τον Σύλλογο Ασθενών Ήπατος Ελλάδος «Προμηθέα».
