Η Ηπατίτιδα C είναι μία χρόνια ασυμπτωματική ασθένεια που πλέον θεραπεύεται με πολύ υψηλά ποσοστά επιτυχίας τόσο παγκοσμίως όσο και στην Ελλάδα. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας 8 Μαρτίου, θα αναφερθούμε σε 5 θέματα που σχετίζονται με την αναπαραγωγική και σεξουαλική υγεία των γυναικών με ηπατίτιδα C.
- Αυθόρμητη καταπολέμηση του ιού της HCV – Σε ποσοστό περίπου 85% των ανθρώπων που έχουν εκτεθεί στον Ηπατίτιδας C θα αναπτύξει χρόνια λοίμωξη, ενώ το άλλο 15% θα καταφέρει την πλήρη ίαση της ασθένειας από μόνοι τους χωρίς θεραπεία. Αυτό το φαινόμενο είναι γνωστό ως αυθόρμητη καταπολέμηση του ιού της Ηπατίτιδας C. Ωστόσο, με βάση μια μελέτη του 2014 που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Hepatology , οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες από τους άνδρες να έχουν αυθόρμητη καταπολέμηση . Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν γιατί ο ρυθμός κάθαρσης της ηπατίτιδας C είναι υψηλότερος στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες, αλλά υποψιάζονται ότι τα οιστρογόνα μάλλον έχουν προστατευτική ιδιότητα για το συκώτι.
- Η έμμηνος ρύση ως τρόπος μετάδοσης – Η σεξουαλική μετάδοση της ηπατίτιδας C είναι ασυνήθιστο φαινόμενο, με τις περισσότερες μελέτες να δείχνουν ότι μόνο περίπου 1% των ανθρώπων μολύνεται σε μια σταθερή , μονογαμική σχέση με σύντροφο θετικό στην ηπατίτιδα C μέσω απροστάτευτης ετεροφυλοφιλικής επαφής. Παρόμοια με τον ιό HIV, η ηπατίτιδα C μεταδίδεται κυρίως μέσω πρωκτικού σεξ παρά μέσω κολπικού σεξ, λόγω του μεγαλύτερου κινδύνου να υπάρξουν πληγές και να υπάρξει έκθεση σε αίμα. Ωστόσο , η ηπατίτιδα C είναι πιο πιθανό να μεταδοθεί σεξουαλικά όταν μια γυναίκα έχει έμμηνο ρύση λόγω της παρουσίας του αίματος.
- Ριμπαβιρίνη και Αναιμία – Παρά το γεγονός ότι πλέον είναι διαθέσιμα νέα φάρμακα για τη θεραπεία της ηπατίτιδας C , τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται ευρέως έως σήμερα δημιουργούν παρενέργειες . Ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται συχνά σε συνδυασμό με άλλα για τη θεραπεία της ηπατίτιδας C είναι η ριμπαβιρίνη. Η αναιμία ( δηλ. ο χαμηλός αριθμός ερυθρών αιμοσφαιρίων) είναι μια σοβαρή και συχνή παρενέργεια της ριμπαβιρίνης . Επειδή οι γυναίκες χάνουν αίμα κάθε μήνα μέσω της εμμήνου ρύσεως, είναι πιο πιθανό από τους άνδρες να αναπτύξουν αναιμία . Ως εκ τούτου, κατά την έμμηνο ρύση οι γυναίκες που ακολουθούν θεραπεία με ριμπαβιρίνη θα πρέπει τακτικά να ελέγχονται για αναιμία και τα επίπεδα των κυττάρων του αίματος.
- Χάπια ορμονών – Τα αντισυλληπτικά χάπια είναι από τις πιο δημοφιλείς μεθόδους αντισύλληψης και είναι γενικά ασφαλής για τις γυναίκες με ηπατίτιδα C. Ομοίως , η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης (HRT ) είναι επίσης μία από τις πιο κοινές οδούς για τη στήριξη γυναικών στην εμμηνόπαυση και γενικά ενδείκνυται για τις γυναίκες με ηπατίτιδα C. Δυστυχώς , τα χάπια που περιέχουν οιστρογόνα (αντισυλληπτικά χάπια και HRT ) δεν ενδείκνυται για τις γυναίκες με σοβαρή ηπατική νόσο. Επειδή ένα σημαντικά κατεστραμμένο ήπαρ μπορεί να μην είναι σε θέση να διασπάσει αυτές τις ορμόνες , τα άτομα με σοβαρή ηπατική νόσο θα πρέπει να συμβουλεύονται το γιατρό τους για το θέμα της καταλληλότητας της χρήσης αντισυλληπτικών χαπιών ή HRT.
- Εγκυμοσύνη και τοκετός– Ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού της ηπατίτιδας C από μητέρα σε παιδί είναι χαμηλός, και υπολογίζεται περίπου στο 5%. Δεν υπάρχουν ιατρικοί μέθοδοι ακόμα για να αποκλειστεί εντελώς το ενδεχόμενο μετάδοσης από μητέρα σε παιδί. Η ηπατίτιδα C είναι πιο πιθανό να μεταδοθεί κατά τη γέννηση και όχι κατά την κύηση. Ο θηλασμός δεν είναι επικίνδυνος για την μετάδοση της Ηπατίτιδας C στο μωρό, αρκεί να μην υπάρχουν πληγές στις θηλές. Ωστόσο, οι γυναίκες με προχωρημένη ηπατική νόσο διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για επιπλοκές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Πρόσφατα στοιχεία δείχνουν ότι η λοίμωξη HCV μπορεί να αυξήσει τους κινδύνους για τον διαβήτη κύησης, χαμηλό βάρος γέννησης, και εισαγωγή του νεογνού σε μονάδα εντατικής θεραπείας. Επίσης, οι έγκυες γυναίκες με ηπατίτιδα C επηρεάζονται συχνά από παράγοντες όπως η ενέσιμη χρήση ναρκωτικών και η περιορισμένη πρόσβαση σε προγεννητική φροντίδα.
Ενδεικτική Βιβλιογραφία
- The effects of female sex, viral genotype, and IL28B genotype on spontaneous clearance of acute hepatitis C virus infection, Jason Grebely, et al.
- Latt NC, Spencer JD, Beeby PJ, et al. Hepatitis C in injecting drug-using women during and after pregnancy. J Gastroenterol Hepatol 2000;15:175–181.
Reddick KLB, Jhaveri R, Gandhi M, et al. Pregnancy outcomes associated with viral hepatitis. J Viral Hepat2011;18:e394–e398. - Pergam SA, Wang CC, Gardella CM, et al. Pregnancy complications associated with hepatitis C: data from a 2003–2005 Washington state birth cohort. Am J Obstet Gynecol 2008;199:e1–e9.
- Ohto H, Terazawa S, Sasaki N, et al. Transmission of hepatitis C virus from mothers to infants. N Engl J Med1994;330:744–750.
- Resti M, Azzari C, Mannelli F, et al. Mother to child transmission of hepatitis C virus: prospective study of risk factors and timing of infection in children born to women seronegative for HIV-1. BMJ 1998;317:437–441.
- Mast EE, Hwang L-Y, Seto DSY, et al. Risk factors for perinatal transmission of hepatitis C virus (HCV) and the natural history of HCV infection acquired in infancy. J Infect Dis 2005;192:1880–1889.
- Airoldi J, Berghella V. Hepatitis C and pregnancy. Obstet Gynecol Surv 2006;61:666–672.
Murakami J, Nagata I, Iitsuka T, et al. Risk factors for mother-to-child transmission of hepatitis C virus: maternal high viral load and fetal exposure in the birth canal. Hepatol Res 2012;648–657. - Ogasawara S, Kage M, Kosai K-I, et al. Hepatitis C virus rNA in saliva and breastmilk of hepatitis C carrier mothers. Lancet 1993;341:561.
- Bell B.P., Mast E.E., Terrault N. & Hutin Y.J.F. (2004). Prevention of Hepatitis C in Women. Emerg Infect Dis, Nov 10(11): 2035–2036.
