Η Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Καπνίσματος αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία να αναδείξουμε τις ανισότητες που εξακολουθούν να υπάρχουν στην εφαρμογή της αντικαπνιστικής πολιτικής στη χώρα μας. Αν και η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα πιο αυστηρά νομοθετικά πλαίσια στην Ευρώπη για τον περιορισμό του καπνίσματος, η εφαρμογή του νόμου παραμένει επιλεκτική και ανεπαρκής. Είναι γεγονός πως σε μεγάλο αριθμό καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος – ακόμα και στο κέντρο της Αθήνας – το κάπνισμα σε εσωτερικούς χώρους συνεχίζεται κανονικά, ιδιαίτερα κατά τις ώρες της νυχτερινής διασκέδασης, με σχεδόν πλήρη απουσία ελέγχων.
Αυτό το φαινόμενο δεν είναι μόνο ζήτημα παραβατικότητας. Είναι, κυρίως, ζήτημα δημόσιας υγείας και προστασίας της εργασίας. Το κάπνισμα στους εσωτερικούς χώρους επιβαρύνει άμεσα την υγεία των εργαζομένων στα καταστήματα αυτά – εργαζομένων που στην πλειονότητά τους είναι νέοι άνθρωποι, χωρίς εναλλακτικές και συχνά χωρίς φωνή. Η καθημερινή τους έκθεση σε παθητικό κάπνισμα αποτελεί μια σιωπηλή, χρόνια επιβάρυνση της υγείας τους, την οποία η Πολιτεία οφείλει να αναγνωρίσει και να αντιμετωπίσει.
Παράλληλα, το κάπνισμα παραμένει ιδιαίτερα διαδεδομένο μεταξύ κοινωνικοοικονομικά ευάλωτων ομάδων. Μελέτες δείχνουν ότι άτομα με χαμηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης και εισοδήματος παρουσιάζουν υψηλότερα ποσοστά καπνίσματος. Αυτό υποδηλώνει την ανάγκη για στοχευμένες παρεμβάσεις πρόληψης και διακοπής του καπνίσματος που να λαμβάνουν υπόψη τις κοινωνικές ανισότητες και να προσφέρουν ίσες ευκαιρίες για υγεία σε όλους.
Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ (EU Country Cancer Profile – Greece 2025), ο καρκίνος του πνεύμονα είναι η κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο στην Ελλάδα και η τρίτη συνολικά αιτία θανάτου, μετά τις καρδιακές και εγκεφαλικές παθήσεις. Το κάπνισμα αποτελεί τον βασικό παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση της νόσου. Η διακοπή του καπνίσματος αποτελεί τη σημαντικότερη και πιο αποτελεσματική μορφή πρόληψης, με τεράστιο δημόσιο όφελος σε επίπεδο υγείας και βιωσιμότητας του συστήματος φροντίδας.
Η οργάνωση «Προμηθέας», που δραστηριοποιείται ενεργά στον τομέα της Δημόσιας Υγείας με έμφαση στους κοινωνικά αποκλεισμένους πληθυσμούς, επιχειρεί να καλύψει αυτό το κενό στην πρόληψη και την ενημέρωση. Στο πλαίσιο του προγράμματος που υλοποιούμε στο Ειδικό Κατάστημα Κράτησης Νέων Βόλου, αναπτύσσουμε παρεμβάσεις ευαισθητοποίησης για τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος, εστιάζοντας σε μια προσέγγιση χωρίς στιγματισμό και ενοχοποίηση. Στόχος μας είναι η ενδυνάμωση των νέων κρατουμένων μέσα από την κατανόηση και τη συμμετοχή τους σε θέματα που αφορούν την υγεία τους και την ποιότητα ζωής τους. Για εμάς, η Δημόσια Υγεία δεν μπορεί να εξαιρεί κανέναν – ιδιαίτερα εκείνους που βρίσκονται πίσω από τα τείχη.
#WorldNoTobaccoDay #31Μαΐου #smokefree #ΔικαίωμαΣτηνΥγεία #Promitheas